Van ethiek tot impact: zo pas je AI verantwoord toe
AI is geen toekomstmuziek meer, maar dagelijkse realiteit in de financiële sector. Sinds februari 2025 is AI-geletterdheid verplicht voor professionals die met AI werken. Organisaties moeten ervoor zorgen dat hun medewerkers beschikken over de juiste kennis en vaardigheden om het verantwoord toe te passen.
Maar wat houdt dat precies in voor finance professionals? En hoe bereid je jezelf en je organisatie voor? In een driedelige serie over AI-geletterdheid gaat AI-consultant Paul Bessems, initiatiefnemer van de virtuele masterclass AI-geletterdheid voor finance professionals, in op datacultuur, strategische AI-toepassingen en hoe je AI-geletterdheid in je organisatie tot leven brengt.
In dit drieluik lees je:
1. ‘Waarom elke finance professional nú moet investeren in AI-geletterdheid’
2. ‘In 6 stappen naar een AI-geletterd finance team’
3. ‘Van ethiek tot impact: zo pas je AI verantwoord toe’
In deze derde aflevering gaat Bessems in op hoe je verantwoord AI toepast binnen je finance-omgeving, van privacy tot governance.
“Een training is pas effectief als je het geleerde ook in de praktijk kunt toepassen. Bijvoorbeeld door samen een Community of Practice op te zetten of zelf een AI-toepassing te ontwikkelen.”
– Paul Bessems, CEO Weconet Technologies, AI-consultant en internationaal spreker
Verantwoord omgaan met risico’s: ethiek, bias en governance
Generatieve AI brengt niet alleen kansen, maar ook nieuwe risico’s met zich mee. Denk aan privacyvraagstukken, algoritmische vooroordelen, fraudegevoeligheid en ondoorzichtige besluitvorming. In zijn virtuele masterclass AI-geletterdheid voor finance professionals leert Paul Bessems deelnemers hoe ze deze risico’s tijdig herkennen én hoe ze er strategisch op kunnen reageren.
“AI-geletterdheid omvat kennis, begrip en vaardigheden die nodig zijn om AI-systemen bewust en verantwoord te ontwerpen, ontwikkelen, verkopen, inkopen en gebruiken. Dit betekent dat medewerkers en contractanten moeten begrijpen hoe AI op hoofdlijnen werkt, welke mogelijkheden het biedt, maar ook welke organisatorische, technische en juridische risico’s en ethische overwegingen ermee gepaard gaan.”
Bessems benadrukt dat elke functie een ander niveau van AI-geletterdheid vereist. “Het vereiste niveau hangt af van de taken, rol en functie en de specifieke toepassingen van AI binnen de organisatie en voor stakeholders zoals leveranciers, klanten, talenten, patiënten, studenten en overheden. Een medewerker die AI gebruikt voor eenvoudige taken zoals het maken van samenvattingen heeft minder diepgaande kennis nodig dan iemand die AI inzet voor het ontwikkelen van complexe algoritmes, analyses of besluitvormingsprocessen.”
Onafhankelijk van het vereiste niveau besteedt Bessems in zijn trainingen expliciet veel aandacht aan niet-technische aspecten zoals:
1. Privacy, ethiek en governance:
Onderzoek privacy, ethische kaders en monitoring van door AI gegenereerde content, terwijl je transparantie, informed datagebruik consent en naleving van diverse wetten waarborgt.
2. Culturele gevoeligheden en beperking van vooroordelen:
Gebruik en ontwikkel AI-systemen die culturele verschillen respecteren, vooroordelen beperken en versterkende stereotypen voorkomen door diverse vertegenwoordiging in trainingsdata en output-evaluatie te garanderen.
3. Governance, beveiliging en cybersecurity:
Stel robuuste governance-kaders vast en verzeker deze om toezicht te houden op de ontwikkeling van AI, ethische zorgen te beheren en AI te beschermen tegen cyberdreigingen, geopolitieke risico’s en desinformatiecampagnes.
4. Samenwerkings-, regelgevings- en ontwikkelingsmodellen:
Breng private, publieke en open-source ontwikkelingsbenaderingen in evenwicht terwijl je door verschillende internationale jurisdicties navigeert, verantwoorde innovatie bevordert en monopolistisch gedrag en controle voorkomt.
5. Wereldwijde economische en strategische gevolgen:
Analyseer de effecten van AI op de productiviteit, arbeidsmarkten, wereldhandel en economische machtsverschuivingen; zorg voor veerkrachtige AI-toeleveringsketens; en ontwikkel beleid om braindrain te voorkomen en strategische partnerschappen veilig te stellen.
Voor Bessems draait een effectieve AI-training niet alleen om kennisoverdracht, maar vooral om wat deelnemers daarna doen met die kennis. “Een training is pas effectief als je het geleerde in de praktijk kunt toepassen,” stelt hij. “Bijvoorbeeld door samen een Community of Practice op te zetten of zelf een AI-toepassing te ontwikkelen.” Zo wordt AI-geletterdheid geen eenmalige sessie, maar het begin van een gedeeld leerproces in de organisatie.”
Van boeken naar bots: hoe Paul Bessems AI zelf inzet
Voor Bessems is AI niet alleen een professioneel thema – het speelt ook een grote rol in zijn dagelijkse praktijk als auteur, kennisdeler en AI-ontwikkelaar. “Ik heb als (co-)auteur een vijftiental boeken geschreven. Vooral om het Weconomics gedachtegoed en handelingsperspectief over te dragen. Omdat het werk zo omvangrijk is, met naar schatting ruim 4.000 pagina’s direct en 40.000 indirect, gaat niemand dat natuurlijk lezen en krijg ik nog steeds heel veel individuele en vaak dezelfde vragen.”
Om die reden werkt hij met zijn team aan een innovatieve toepassing. “We zijn nu generatieve AI aan het ontwikkelen om deze boeken, ons kenniscentrum en eigen wiki te trainen om zo veel mogelijk zelfstandig antwoorden op vragen te kunnen geven. Ook kun je bijvoorbeeld de boeken ‘beluisteren’ via een door AI-gegenereerde podcast waarbij twee mensen in gesprek gaan over bijvoorbeeld een bepaald boek.”
Live leren van Paul Bessems? Ontdek hoe je als finance professional AI verantwoord inzet, risico’s herkent en voldoet aan de AI Act. Volg zijn virtuele masterclass AI-geletterdheid voor finance professionals bij Next Level Academy.
Over Paul Bessems:
Paul Bessems is internationaal spreker, AI-consultant en auteur van meerdere managementboeken. Hij heeft ruim 25 jaar ervaring met het ontwikkelen van organisatievormen die beter aansluiten op nieuwe organisatietechnologieën zoals blockchain. Daarnaast is Paul CEO van Weconet Technologies BV. Dit bedrijf houdt zich bezig met de aanleg van een algemene datanutsvoorziening en vertaalt nieuwe technologie naar concrete toepassingen. Ontdek zijn expertise en cursussen.